Çorabatır’ın konuşmasından satırbaşları şöyle:
– Gelişmiş ülkeler için en başarılı rekabet edebildiğimiz sektör turizm sektörüdür. Ülkemizin ekonomiye direkt döviz girdisi ve cari açığa katkısı,ihracatı en fazla ithalatı en az alan sektördür. 60 milyar dolar geliri olan böyle bir sektörün Bakanlığının genel bütçedeki yeri kaçıncı sırada Değerli Komisyon üyeleri biliyor musunuz? Böyle önemli bir sektörün 17 bakanlık arasındaki bütçesi 15’inci sırada. Sayın Bakan su bütçeyle, bu büyüklükteki kültür ve turizmi günümüz ekonomik şartlarında yönetmek hakikaten çok zorlanırsınız. Sektörün bazı sorunlarını da artık görmezden gelemeyiz inancındayım.
-Ülkemizde dünya da eşi benzeri olmayan bir vergilendirme yöntemi uygulanıyor. Vergiden vergi alınan tek ülkeyiz. Bu yöntem içerisinde de en çok üzerine yüklenilen sektör ne yazık ki turizm sektörüdür. Bu maliyet ve vergi yükleriyle sektörün rakipleriyle rekabetini ve devamlılığını sağlamakta önümüzdeki yıllarda güçlük çekeriz.
– Sektörün üzerinde ne gibi yükler var. Öncelikle, içeceklerden ve transfer araçlarının yakıtlarından ve transfer için satın alınan araçlardaki ÖTV sektörün üzerindeki ön önemli vergi yüküdür. Yine, yakın zamanlarda değişen, yüzde 8’den yüzde 10’a çıkan KDV oranı önemli bir yüktür. Ama biraz sonra söyleyeceğim vergilerin arasındaki en ağır olanı konaklama vergisidir. Değerli Komisyon üyeleri, konaklama vergisi direkt cirodan alınıyor. Avrupa ülkelerinde, Japonya’da ve Amerika’da “şehir vergisi”, “turizm vergisi”, “otel vergisi” gibi farklı isimlerde uygulanan, konaklama bedeli üzerinden alınan dolaylı vergidir. Uygulamanın amacı, turizmin altyapısını güçlendirmek, çevre koruma projelerine kaynak sağlamak ve turistlerin kullandığı kamu hizmetlerine katkıda bulunmaktır ama ne yazık ki biz de bu böyle uygulanmıyor.
– Uygulama genellikle turizm şehirlerindeki yerel yönetimler tarafından belirlenir. Bizde konaklama vergisinin adı, açıklanmamış bir ek KDV uygulamasına dönüşmüştür. Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından açıklanan verilere göre 2024’ün ilk on ayında konaklama tesislerinden 10,6 milyar TL konaklama vergisi tahakkuk ettirilmiştir. Bu dönemde en çok ödenen konaklama vergisi 3,28 milyar TL’yle Antalya, 3,25 milyar TL’yle İstanbul’dur. Bu vergi, biraz önce de söyledim, cirodan alınıyor. Antalya’yı örnek alacak olursak, yerel nüfusumuzun 8-10 katı fazlasıyla, 20 milyona yakın ziyaretçi geliyor ve siz bu kentin belediye başkanısınız ve şehrinize gelen misafirlere -biraz önce belirttiğim gibi- ulaşım, şebeke suyu, kanalizasyon, temizlik, katı atık toplama gibi en temel hizmetleri sunmak zorundasınız. 2,5 milyona göre İller Bankası Antalya’ya para yolluyor, şunu sormak istiyorum: İller Bankasından şehrin nüfusuna göre gönderilen bu parayla bu hizmetlerin nasıl altından kalkacaksınız? Zaman zaman Sayın Bakan belediyelere master planı yapılması gerektiğini söylüyor, kendisi de çok iyi biliyor ki master plan bütçede gelir ve gideri ayarlamadıktan sonra uygulanamaz. Hazine ve Maliye Bakanlığı 2025 bütçesinde konaklama sektöründen 20 milyar TL tahsilat öngörüyor. Sayın Bakan, “Tahsilatı Maliye Bakanlığı yapıyor, genel bütçeye aktarılıyor.” diyebilirsiniz ama bu gelirin bir kısmını turizm yörelerinin altyapılarında kullandırılması hizmet için önemli ve elzemdir. Bugün hâlâ merkezî ve yerel yönetimlerle çatışma içinde olmak, turizmde bindiğimiz dalı kesmektir.
– Turizm geliştirme payına da değinmek istiyorum. Yine, turizm geliştirme payını otelcilerimiz ciro üzerinden ödüyor, zarar etseniz de fark etmiyor, bu parayı ödeyeceksiniz; nitekim ödüyoruz da. Şimdi Komisyon üyelerine sormak istiyorum: Zarar ettiğinizde gelir vergisi ödeniyor mu? TGA payını ödemek zorundasınız. Turizm Geliştirme Ajansıyla ilgili sektörün beklentisi, harcama kalemlerine ilişkin açıklayıcı bilgilerin paylaşılması. Sayıştay’ın istediği zaman da TGA’yı denetleyebilmesi gerekiyor. Mesela, birlikte reklamı nasıl yapıyorsunuz, özel proje giderleri nasıl; bunları merak ediyoruz!
Comments
Loading…