Çeşitli durumlarda meydana gelen yanıklar, oldukça önemli durumlardan birisidir ve pek çok kişi, yanık nedir sorusu kapsamında derinlemesine bir şekilde araştırma yapmakta ve konunun detaylarını öğrenmeye çalışmaktadır. Yanığın türleri, yanıkta ilkyardım vb. hususların her biri, oldukça önemlidir ve bu konularda bilgi sahibi olunması gerekir.
Birçok insan tarafından cevabı merak edilen sorulardan birisi olan yanık nedir sorusu, yanık türlerini de içine almaktadır. Yanıklar; kimyasal, termal, elektriksel ya da elektromanyetik enerji nedeniyle oluşan ağır yaralar olarak bilinmektedir. Yanık yaralanmalarının pek çok nedeni bulunmakta olup bunlardan bazıları sigara içmek, açık alev vb. olarak bilinmektedir. Bu hususların her biri, yanık yaralanmalarının oluşmasına neden olabildiği için bireylerin dikkatli olması ve yanık kapsamında ilkyardım uygulamalarının bilinmesi gerekmektedir. Peki yanık çeşitleri nelerdir ve bu türlerin her birinde hangi ilkyardım basamakları uygulanır?
Yanıkların, cilt düzeyine ne şiddette ve derinlikle nüfuz ettiği yanık türleri nelerdir sorusunun cevaplandırılmasını olanaklı hale getirmektedir. Yanık sınıflandırmalarına göre tedavilerde de farklılıklar meydana gelir. Yanık sınıflandırması noktasında, temelde 3 farklı kategori karşımıza çıkar:
Her bir yanık tedavisi birbirinden farklıdır ve yanık işlemlerinin uygun ilkyardım basamakları üzerinden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.
Cildin dış katmanını ya da epidermisi etkilemekte olan yanıklar, 1. Dereceden Yanık ya da yüzeysel yanık olarak bilinmektedir. Yanık bölgesi ağrılı, kırmızı, kuru ve kabarcıksız bir durumdadır. 1. Dereceden Yanıklar için örnek vermek gerekirse güneş yanıkları bu kapsamda bulunur. Bu tür yanıklar kapsamında uzun süreli doku hasarının nadir görüldüğü bilinmektedir. Bu tür yanıklarda çoğunlukla cilt renginde bir değişme gözlemlenir.
Bir diğer yanık türü, 2. Derece yanık olarak bilinir. Peki 2. Derece yanık nedir? Bu tür yanıklarda, yanık epidermisi ve cildin dermiş tabakasının bir kısmını hasara uğratmaktadır. 2. Derece yanıklarda yanık bölgesinde içi su dolu kabarcıklar oluşur, kırmızı renkte ve şişli, ağrılı olabilmektedir.
Epidermisi ve dermisi yok eden 3. Derece Yanık, derinin altında bulunan kas, tendon ve kemiklere zarar verebilir. Oldukça şiddetli bir yanık türü olarak bilinen 3. Derece Yanık; kaslar, tendon ve kemiklerin yanmasını içerir. Bu tür yanıkta, yanık bölgesinin rengi beyazdır. Sinir uçları tahrip gördüğünden dolayı yanık bölgesinde herhangi bir ağrı hissedilmez. Bunun dışında çok daha geniş bölgenin hasara uğramasına neden olan yanıklarda mutlaka tıbbi müdahaleye ihtiyaç vardır.
Yukarıdaki gibi sıralanabilen yanık türlerinin her biri, kendilerine özgü ilkyardım basamaklarını içermekte olup tıbbi müdahaleler farklı şekillerde yapılabilmektedir. Bu nedenle yanık sonrası hangi ilkyardım uygulamalarının gerçekleştirilmesi gerektiğinin bilinmesi, erken müdahale açısından bir hayli önemlidir.
Birçok yanı türü bulunmakta olup bu yanıklar temelde radyasyon, kimyasal, elektrik ve termal etkiler nedeniyle meydana gelebilir.
Radyasyon yanıkları, farklı yanık türleri nelerdir sorusu kapsamında verilebilecek cevaplardan ilki olarak bilinmektedir. Bu yanık türü temelde, uzun süre güneşin ultraviyole ışınlarına ya da X ışını başta olmak üzere diğer radyasyon kaynaklarına maruz kalınması ile ortaya çıkmaktadır.
Bir diğer yanık türü de termal yanıklar şeklinde adlandırılabilmektedir. Kaynar sıvılar, sıcak metaller, alev ve buharların ciltle teması ile meydana gelen bu yanık türünde; deri ve dokunun sıcaklığı yükselir, doku hücresinin ölümü meydana gelir ya da doku hücresi yanması ortaya çıkar.
Doğru akım (DC) ya da alternatif akım (AC) olmak üzere elektik akımları nedeniyle meydana gelir.
Bir diğer yanık türü, kimyasal yanıklar şeklinde adlandırılır ve alkaliler, güçlü asitler, çözücü ya da deterjanların gözlerle ya da ciltle temas etmesi ile oluşur.
Yukarıdaki yanık çeşitlerinin her biri, yanık türleri nelerdir sorusu kapsamında ön plana çıkmakta olup farklı nedenlerden meydana gelen yanık türleri olarak ön plana çıkmaktadır. Yanıklar, oldukça tehlikeli sonuçlara yol açabileceği için doğru ilkyardım uygulamaları ile erken müdahale yapılması ve gerektiği durumda 112 aracılığı ile tıbbi yardım istenmesi gerekmektedir.
Yanıklar ile birlikte çeşitli belirtiler ortaya çıkmakta olup bu belirtiler, yanık komplikasyonları olarak adlandırılmaktadır. Ön plana çıkan belirtileri, genel hatlarıyla aşağıdaki gibi sıralamak olanaklıdır:
Yukarıdaki gibi sıralanabilen yanık komplikasyonları, bazı yanık türlerinde çok daha belirgin bir şekilde görülmektedir.
Yanıkta ilkyardımın ne şekilde yapılacak olması, erken müdahale açısından bir hayli önemli olduğu için bireylerin bu konuda bilgi sahibi olması ve yanık yarasının bulunduğu bölgeye doğru bir şekilde uygulama yapılması gerekmektedir. Bu kapsamda yanıkta ilkyardım konusunda temelde şu şekilde sıralama yapılması olanaklıdır:
Her bir başlık için çeşitli adımlar bulunmakta ve bu adımların uygulanması gerekmektedir.
Elektrik yanıklarında yapılması gereken ilkyardım uygulamaları şu şekildedir:
Kimyasal yanıkta ilkyardım işlem basamaklarını aşağıdaki gibi sıralayabiliriz:
Isı ile oluşan yanıklarda ilkyardımda yapılacak ilkyardım basamaklarını aşağıdaki gibi sıralayabiliriz:
Yukarıdaki gibi sıralanabilen işlem basamaklarının her biri, yanıklarda ilkyardım kapsamında yer almakta ve belirtilen adımların sırası ile uygulanması gerekmektedir. Bu hususların her biri yanıkta erken müdahale açısından oldukça önemlidir.
İlginizi çekebilir: Deniz Canlıları Sokmasında Belirtiler Nelerdir?
Daha fazla içerik için Begonya Kadın Instagram hesabını takip etmeyi unutmayın!
Yorumlar
Loading…